Málteigurin

At tapa fyri eitt lið og fyri einum liði eru hvør sítt
23-10-2023
Tað er stórur merkingarmunur, tá ið tosað verður um eitt lið, sum hevur tapt fyri einum liði ella tapt fyri eitt lið. Her sæst væl, hvussu nógv røtt bending hevur at siga

Í ítrótti hoyrist ferð eftir ferð, at lið hava tapt fyri eitt annað lið, skrivar lurtari til sendingina.

Dømi:

HB tapti 1-0 fyri KÍ.

Lurtarin skilir hetta, sum at KÍ ikki var á vøllinum, men eitt annað lið, sum vann dystin fyri KÍ.

- Hatta er skeivur málburður, sigur lurtarin. Tað eigur at vera, HB tapti ímóti.

Her hava vit eitt dømi um, hvussu nógv røtt fallbending hevur at siga, greiðir Elin Henriksen, málkøn, frá. 

- Tað er munur á at tapa fyri eitt lið og fyri einum liði, sigur hon og biður okkum seta onnur orð í setningin fyri HB og KÍ, tí bendingin hoyrist ikki á hesum báðum heitunum. 

- Havnarliðið tapti fyri klaksvíkingum, hevði mann sagt. Ikki havnarliðið tapti fyri klaksvíkingar, vísir Elin Henriksen á. 

Hetta er eitt av dømunum um, hvussu fyrisetingin, fyri, verður brúkt, og vit tosa enn meira um hana í dag.

 

Benda nøvn og bóltarútstativ

Mangir føroyingar eita tvey nøvn og verða kallaðir bæði, men hvussu er við bending tá?

Skulu vit benda bæði og siga hjá Onnu Mariu, Jógvani Andriasi, ella hvussu eru reglurnar, tá ið vit skulu benda nøvn?

Og barnagarður spyr, hvussu eitt kolbøttestativ kann eita á føroyskum.

- Bóltarútstativ, svara Elin Henriksen stutt og greitt. 

 

Málteigurin

Føroyskt mál og mállæra eru til viðgerðar í sendingini Málteigurin, har Elin Henriksen er gestur. Fleiri evni verða tikin upp hvørja ferð, og lurtarar kunnu eisini senda spurningar og viðmerkingar inn til sendingina, sum eisini verða svarað og viðgjørd. Sendingin er at hoyra hvønn mánamorgun klokkan 9.05 og endursend leygardag klokkan 14.00.
Hví siga vit bólta rút, hundavakt, manga takk, "banka upp undir borðið"? Onnur evni eru: Forråelse, gentunavnið Vár og munurin á menniskja- og menniskjansligt
22-04-2024
Hvat merkir orðingin við eymk og fret, og hví siga vit soleiðis, spyr lurtari Elina Henriksen í hesari sendingini
15-04-2024
Fyrr helt mann, at babba var barnamál, meðan vaksin søgdu pápi. Hetta er ikki galdandi longur, meðan mann í Suðuroy altíð hevur sagt pabba. Øll trý eru javngóð í dag
08-04-2024
Føroyar hava fingið sína fyrstu løggildu stavsetingarorðabók. Tað merkir, at Stavsetingarorðabókin ásetur almennar, føroyskar stavsetingarreglur, og hvussu vit eiga at stava
25-03-2024
Kvennkynsorðið vreiði er til viðgerðar í dagsins sending, eftir at ein prestur segði vreiða heldur enn vreiði. Elin Henriksen, málkøn, greiðir frá, hvussu hetta hongur saman
18-03-2024
Lurtari hevur hug til at týða danska orðið hygejne til heilsufrøði, men tað er at avmarka hetta hugtakið alt, alt ov nógv, heldur Elin Henriksen, málkøn
11-03-2024
Orðasmíð lyftir tekstir upp á eitt hægri stig. Ein av okkara heilt góðu orðasmiðum er skaldið Martin Joensen og við dømum úr hansara tekstum tosa vit um skaldsligt orðasmíð
04-03-2024
Eitt orð, sum mong ivast í, er danska orðið omsorgssvigt, sum mangan verður týtt til umsorganarsvik. Tvey betri orð eru: umsorganartrot og vansorgan, sigur Elin Henriksen
26-02-2024
Forhoyr og frágreiðing eru ikki tað sama, og lógarverkið brúkar ikki sjóforhoyr. Tí eiga vit at siga sjófrágreiðing á føroyskum, sigur Elin Henriksen, málkøn
19-02-2024
Skriðulop, skalvalop, áarlop og omanlop eru ikki tað sama, men summi kunnu brúkast hvørt um annað
12-02-2024
Føroyska navnalóggávan er ung, og tí eru fleiri stavsetingar til summi nøvn. So sum Elisabeth/Elisabet og Christian/Kristian. Skalt tú brúka -th og ch- fylgja treytir við
29-01-2024
Millum ung hoyrist nýggjur málburður, har tey millum annað siga: 'Tað áhugar meg' heldur enn 'eg havi áhuga' ella 'hatta er áhugavert'
22-01-2024