Málteigurin

Málstovan ger nýggj orð
28-06-2021
Tá tað kemur til at skapa nýggj orð, sum ikki finnast í føroyskum, er Málstovan rætta staðið at venda sær til heldur enn Málteigurin

Her í Málteiginum fáa vit av og á spurningar um, hvussu eitthvørt nýtt hugtak ella fyribrigdi eitur á føroyskum. Er orðið komið inn í málið, so kunnu vit hjálpa við at gera tað kent, men er talan um at finna ella smíða nýggj orð, so er tað uttan fyri okkara øki - serliga, er talan um yrkisorð.

- Her kunnu vit vísa til Málstovuna. Hon er stovnur undir Málráðnum, og har sita tvey fólk í parttíðarstarvi og svara málsligum spurningum. Serliga eru tað fyrispurningum um orð og orðingar á nýggjum hugtøkum og fyribrigdum, tey royna at svara, sigur Elin Henriksen, málkøn.

Eru ivamál, verða spurningarnir og svarini eisini viðgjørd í starvsnevndini hjá Málráðnum. Starvsnevndin hevur fund umleið eina ferð um mánaðin. Er talan um stórar, prinsipiellar spurningar, verða teir lagdir fyri Málráðið, ið hevur fund 2-3 ferðir um árið.

Nýggj orð verða løgd út á heimasíðuna hjá Málráðnum, malrad.fo, við frágreiðing um orðini.

 

Nøsin sum miðpunkt

Nøsin á okkum er miðpunktið og verður eisini nógv brúkt í ymsum samanhangum, so sum at fáa eina nøs ella hava nøs til at skora mál. Hví er nøsin miðpunkt her, spyr lurtari.

Í hesi sending verður eisini tosað um orðingarnar 'ongul í reyv', 'kaffi Á kannuni' og 'at have gode miner til slet spil', umframt hvussu nógv týskt í grundini er í føroyskum.

Harafturat spyrja lurtarar, hvussu orðið, 'dress', sum serliga verður brúkt í Klaksvík, bendist, og hvussu 'trolling' á netinum eitur á føroyskum.

Málteigurin

Føroyskt mál og mállæra eru til viðgerðar í sendingini Málteigurin, har Elin Henriksen er gestur. Fleiri evni verða tikin upp hvørja ferð, og lurtarar kunnu eisini senda spurningar og viðmerkingar inn til sendingina, sum eisini verða svarað og viðgjørd. Sendingin er at hoyra hvønn mánamorgun klokkan 9.05 og endursend leygardag klokkan 14.00.
Lurtari spyr, nær vit brúka orðið, longur, og nær vit brúka orðið, longri. Mállærureglurnar eru greiðar, men ikki allir málfrøðingar eru samdir
15-05-2023
Tað er sera ymiskt, um fólk siga, hvat ella hvør er støðan, munurin og trupulleikin. Svarið er torskilt, tí tað er munur á spurnarfornøvnum og spurnarhjáorðum
08-05-2023
Bakið og ryggurin eru hvør sítt. Ryggurin er ryggjageislarnir, meðan bakið er uttaná
01-05-2023
Hóast bæði hiti og varmi eru gomul, norrøn orð, so er hiti meira góðkent enn varmi
24-04-2023
Føroyska orðið, danga, sum er skip í ringum standi, kemur av enska orðinum, 'danger'
17-04-2023
Enska orðið, 'baby', er trupult at lata í føroyskan málbúna. Vit vita ikki, hvat kyn orðið er, og harvið er óskil á bendingarmynstrinum
03-04-2023
Begynna og snakka og byrja og tosa vísa ymsar stíllegur og eru tvey dømi av mongum um, hvussu fjølbroytt føroyskt er
27-03-2023
Málslig purisma snýr seg stutt sagt um at vilja varðveita sítt egna mál so reint sum møguligt og avmarka ávirkanina úr øðrum málum
20-03-2023
Tað hevði uttan iva verið nógv lættari hjá børnum at telja og at rokna, um vit søgdu fjøruti, fimmti, seksti og tvey hundrað og sjeytitrý, heldur Elin Henriksen, málkøn
13-03-2023
Vit eiga nógv ymisk orð fyri fremmandaorðið, faktiskt, og tað hevði verið gleðiligt, um vit høvdu brúkt fleiri av teimum, heldur Elin Henriksen
06-03-2023
Hvítu kassarnir, sum vóru brúktir til brennivín fyrr, eru úr polystyren, men verða vanliga nevndir tundur ella flamingo millum føroyingar. Men tundur og flamingo eru hvør sítt
27-02-2023
Orsøkin til, at barnsburður hevur ð, meðan tvíburi ikki hevur ð, er, at talan er um tvey ymisk orð, hóast tey eru skyld hvørt við annað
20-02-2023