Fyrisetingar og staðarnøvn

04.10.2019 - 14:30
Lívsstílur
Fyrisetingar og staðarnøvn
Í vanligari talu vita fólk vanliga, hvørjar fyrisetingar hoyra saman, men ofta ivast fólk, tá tað kemur til staðarnøvn. Reglurnar eru tó greiðar
Í vanligari talu vita fólk vanliga, hvørjar fyrisetingar hoyra saman, men ofta ivast fólk, tá tað kemur til staðarnøvn
Mynd: Savnsmynd  

Ert tú úr, av ella frá eini bygd ella býi? 

Hetta er eitt ivamál, ið mangan verður avdúkað í vanligari talu. Men tað er í grundini lætt at minnast til hetta, tí reglurnar eru greiðar.

Í vanligari talu vita vit vanliga, hvørjar fyrisetingar hoyra saman. Og tað eru júst tær somu, ið hoyra saman, tá ið tað snýr seg um staðarnøvn:

Í og úr

Í og úr hoyra saman: Skeiðirnar liggja í skuffuni - Tak skeiðirnar úr skuffuni.

Hon býr í Sørvági - Hon er ættað úr Sørvági.

Á og av

Á og av hoyra saman: Bókin liggur á borðinum - Bókin datt av borðinum.

Hann vaks upp á Tvøroyri - Hann er av Tvøroyri.

Við og frá

Við og frá hoyra saman: Skipið liggur við kai - Skipið legði frá kai.

Tey eru við Gjógv - Tey eru ættað frá Gjógv.

Undir og undan

Undir og undan hoyra saman: Kettan liggur undir borðinum - Kettan kemur undan borðinum?

Hon býr undir Gøtueiði - hon er ættað undan Gøtueiði.

Sigið ikki hvar ert tú frá

Ofta spyrja fólk: Hvar ert tú frá? og so verður svarið:' Eg eri frá Havn' í staðin fyri 'Eg eri úr Havn', ella 'frá Sandi' í staðin fyri 'av Sandi'.

Tað hevði verið betri, høvdu vit lært okkum at spyrja: 'Hvaðani ert tú?', tí so kann tann, sum svarar, velja ímillum í, av og frá (og undan og innan), alt eftir, hvaðan viðkomandi er ættað/-ur, sigur Elin Henriksen, málkøn.

Oftast úr ella av

Tað er bara ein bygd, har fyrisetingin er undir/undan: undan Gøtueiði, og ein, har hon er innan: innan Glyvur.

Og bara fýra bygdir, har fyrisetingin er við/frá: frá Gjógv, frá Norðskála, frá Ljósá og frá Gøtugjógv. Alla aðrastaðni eitur tað annaðhvørt úr ella av.

Ert tú í iva, so hygg inn á heimasíðuna hjá Umhvørvisstovuni, us.fo, og skriva í leitirútin: býir og bygdir í hvørjumfalli. Vel henda listan, og har standa allar fyrisetingarnar til býtir og bygdir í Føroyum.

 
Er kopiera

Tak niður

Nýggjastu sendingar í ÚV
Fríggjadag 19. apríl
Vikuskiftið 19 apríl 2024
173966
Fríggjadag 19. apríl
Breddin: Ov nógv børn verða send av landinum
173951
Fríggjadag 19. apríl
Góðan morgun Føroyar
173942
Fríggjadag 19. apríl
«Eg eri vegurin og sannleikin og lívið»
173937
Fríggjadag 19. apríl
Morgunlestur fríggjadagur 19. apríl 2024
173396
Nýggjastu sendingar í SV
Fríggjadag 19. apríl
Veðrið
173964
Fríggjadag 19. apríl
Dagur og vika - teknmálstulkað
173933
Hósdag 18. apríl
Mett fyri minni (3:3)
173887